A Touch of Bill Evans | ATOBE op vinyl | Release 15 september 2023
Scott LaFaro | Bill Evans | Paul Motion
Je bent bezig met een project. Kan je zeggen hoe dat project heet?
Ja, zeker! Dat is het ATOBE project en dat betekent: A Touch Of Bill Evans.
Waarom Bill Evans?
Ik heb, net als jazzpianist Bill Evans, een grote liefde voor klassieke meesters zoals: Chopin, Debussy en Bach. De Kunst der Fuge en Wohltemperiertes Klavier van Bach zijn prachtig! Maar de Mattheus Passion is goddelijk! En die goddelijkheid ervaar ik ook bij Bill Evans.
Bill Evans was één van de belangrijkste jazzpianisten uit de vorige eeuw. Dat geldt met name voor zijn eerste trio dat rond 1958 werd gelanceerd. Het meest beroemde jazztrio van die eeuw.
Beroemd in welke zin?
Bill Evans was een muzikale voorloper. Hij is voor het eerst begonnen met de ritmesectie een zelfde rol te geven als zichzelf. Normaal gesproken heb je een pianist en die wordt begeleid door de drummer en de bassist. Maar in Bills trio kreeg iedereen muzikale ruimte. Daardoor werd het één geluid: het leek alsof er op één instrument werd gespeeld. Ze waren een muzikale drie-eenheid. Dat was heel vernieuwend voor die tijd.
Wanneer en hoe heb jij die drie-eenheid ervaren?
Toen ik voor het eerst naar Bills trio luisterde, ergens in 1990, dacht ik: Wauw, wat is dit? Het lijkt wel alsof ze door elkaar heen soleren. Ik begreep natuurlijk wel dat jazz een improvisatiestijl was, maar dit had ik nog nooit gehoord! Dit kon alleen maar betekenen dat ze verschrikkelijk goed op elkaar ingespeeld waren en intens naar elkaar luisterde en alle registers van hun instrument beheerste. Echt geweldig!
Denk je dat de leden van het Bill Evans Trio in het gewone leven ook gelijkgestemden waren?
Op dit moment lees ik A Musical Biography geschreven door Keith Shadwick met de titel: Bill Evans, Everything Happens To Me. En uit deze biografie kan ik niet echt opmaken dat Bill veel vriendschapsrelaties had. Het was toch vooral de muzikaliteit die zorgde voor een verbintenis.
Hoe luister je nu naar Bill Evans?
Ik denk dat ik nu ‘zijn concept’ begrijp en voel. Met andere woorden: Alle muzikale inbreng is welkom. Het is actief en reactief improviseren. Er wordt van de geijkte paden afgeweken.
Zou je zijn concept kunnen benoemen?
Ik noem het muzikale-en collectieve vrijheid. Om die vrijheid te kunnen ervaren is opperste concentratie nodig en om die focus te kunnen vasthouden moet je alle innerlijke blokkades en externe ruis uitzetten. Bill Evans had een introverte persoonlijkheid en dat hoor je terug in zijn spel. Ik wil net als Bill Evans heel intens in de muziek zitten want alleen dan creëer je een context waarin je werkelijk met elkaar kan musiceren, zodat het stroomt.
Jij bent een gitarist en Bill was een pianist. Dus, hoe je ga je ‘het’ doen?
Het omzetten van ‘piano’ naar ‘gitaar’ is natuurlijk een pittige uitdaging. Ik luister al een jaar of 25 heel intensief naar Bill Evans. Zijn sound heb ik opgeslagen, dat zit in mijn systeem, in mijn auditieve geheugen. De transcriptie van Time Remembered laat zien dat ik het 27e fret van mijn gitaar zou moeten gebruiken maar die bestaat niet! Dus dat vereist een andere techniek. Ik wil in ieder geval niet noot voor noot Bill Evans kopiëren want ik wil er absoluut ook mijn eigen ding mee doen.
Wat is dat dan, jouw ‘eigen ding’ doen?
Dat zijn mijn interpretaties van een stuk. Ik zet een stuk op de muziekstandaard en laat de compositie tot me komen, ik hoor het in mijn hoofd. Bill gebruikte een ander harmonisch systeem en die volg ik binnen de marges van mijn eigen smaak.
Dit moet toch ook andere gitaristen aanspreken?
Ja, zeker! De techniek die ik gebruik zorgt voor een groter en andere geluid. Je leert bewust gebruik te maken van open snaren en hele andere soort voicings.
Wat kunnen de mensen verwachten van Het ATOBE Album?
Het wordt een prachtige, intense en unieke elpee. Ik speel met fantastische muzikanten. Ik streef naar muzikale vrijheid opdat het magisch wordt. Het mooie en uitdagende van dit album is dat er een groot stuk eigenheid in zit: Eigenheid van Bill Evans en van mezelf.
Ik ben niet de eerste die een eerbetoon aan Bill Evans brengt. Pat Metheny en Lyle Mays deden het in 1981 met het stuk September 15th.
Wat wil je met het ATOBE project bereiken?
Het is mijn wens om met Trio Beijersbergen een theatertour te maken met het Bill Evans repertoire. Van concertzaal tot huiskamers. Pure jazz voor de ware liefhebber!
Zou je naar het buitenland willen?
Ja, absoluut!
Heb je, als laatste, nog iets toe te voegen?
A Touch Of Bill Evans is een droom die werkelijkheid wordt. De weg naar het album is er één van hard studeren en repeteren. Soms zit ik net zo gebogen over mijn gitaar als Bill Evans dat deed over zijn piano. De liefde voor het instrument, de muziek, zo intrinsiek gedreven, daar zijn bijna geen woorden voor. Misschien één woord: Passie! Het gaat om de pracht, de kunst! Bill Evans mag niet in de vergetelheid raken!
Door Jackie Sarluïs, kunstenares
Delft, 12 november 2020.